W Polsce wiele budynków, w szczególności w obrębach starówek miejskich czy śródmieść, wpisanych jest do rejestru zabytków. Taka sytuacja sprawia, ze niemożliwe jest dokonywanie diametralnych zmian w bryle budynku czy zmiana charakteru zabudowy. Stwarza to niewątpliwie pewne trudności w przypadku, w którym właściciel nieruchomości chciałby zainwestować w instalację fotowoltaiczną – która ingeruje w zadaszenie budynku.
Czy montaż fotowoltaiki na obiekcie zabytkowym jest możliwy?
Co do zasady montaż instalacji fotowoltaicznej nie jest obwarowany koniecznością zgłoszenia czy uzyskania pozwolenia na budowę. Można zatem umówić się z wyspecjalizowaną firmą – jak w ofercie www.esoleo.pl – dopasować i założyć mikroinstalację (instalację fotowoltaiczną o mocy do 50kW) bez konieczności uzyskiwania zgody organu nadzorczego. Inaczej sytuacja wygląda jednak w przypadku budynków lub terenów wpisanych do rejestru zabytków i objętych ochroną konserwatorską. Pomimo proekologicznego działania, jakim wykazuje się fotowoltaika – przy obszarach objętych ochroną zabytków niezbędne jest bowiem wyważenie pozytywnych i negatywnych skutków, jakie przyniesie montaż instalacji.
Fotowoltaika na obiekcie zabytkowym – czy jest ryzykowna?
Obiekty zabytkowe najczęściej charakteryzuje słaba jakość konstrukcji oraz wykonanie z materiałów, które nie są wykorzystywane w nowoczesnym budownictwie – z uwagi na ograniczoną w czasie trwałość, słabą jakość czy niespełnianie wymogów bezpieczeństwa. Dlatego tez montaż instalacji fotowoltaicznej – również instalacji lekkich i nowoczesnych, dostępnych na https://ww.esoleo.pl – powinien być poprzedzony szczegółowymi obliczeniami i analiza ryzyk. Pomimo zmniejszenia zużycia energii liczyć bowiem należy się z:
- ryzykiem uszkodzenia obiektu zabytkowego – instalacja fotowoltaiczna, w tym moduły fotowoltaiczne wraz ze stelażem to spory ciężar, który musi być utrzymany przez konstrukcję nieruchomości,
- ryzykiem uszkodzenia obiektu na skutek samego procesu montażu,
- ryzykiem zniszczenia – montaż fotowoltaiki wiąże się np. z niewielkim, lecz koniecznym do zaakceptowania, wzrostem ryzyka pożarowego,
- negatywnym wpływem instalacji na walory architektoniczno – estetyczne obiektu.
Pozwolenie na montaż fotowoltaiki na obiekcie zabytkowym
Niezależnie od mocy, jaką generować ma instalacja fotowoltaiczna, każdorazowo – czy to na terenie wpisanym do rejestru zabytków, czy to na obiekcie objętym ochrona konserwatorską, niezbędne jest przedsięwzięcie odpowiednich działań formalnych przed przystąpieniem do prac. Możemy mieć do czynienia z trzema sytuacjami:
- montażem mikroinstalacji na obszarze chronionym– wówczas niezbędne jest wystąpienie o pozwolenie do wojewódzkiego konserwatora zabytków i zgłoszenie robót budowlanych w odpowiednim organie nadzorczym,
- montażem fotowoltaiki o mocy wyższej niż 50 kW na terenie wpisanym do rejestru zabytków– niezbędne jest wtedy uzyskanie pozwolenia na budowę po uzyskaniu pozwolenia od wojewódzkiego konserwatora zabytków lub
- instalacją fotowoltaiki na obiekcie wpisanym do rejestru zabytków – niezależnie od mocy instalacji niezbędne będzie wówczas uzyskanie pozwolenia od wojewódzkiego konserwatora zabytków i pozwolenia na budowę.
Niezbędna dokumentacja – co przygotować?
Możliwość uzyskania pozwolenia na założenie instalacji PV od wojewódzkiego konserwatora zabytków wymaga złożenia stosownego wniosku przez osobę fizyczna lub prawną, która dysponuje tytułem prawnym do nieruchomości (z ewentualną zgodą właściciela obiektu). We wniosku powinno znaleźć się:
- dokładne wskazanie lokalizacji inwestycji,
- projekt budowlany, fragment projektu zawierającego program robót budowlanych z zakresu instalacji fotowoltaicznej,
- potwierdzenie prawa do korzystania z nieruchomości,
- poświadczenie uiszczenia stosownej opłaty skarbowej.
Decyzję w sprawie umożliwienia montażu fotowoltaiki na obiekcie zabytkowym, wojewódzki konserwator zabytków podejmuje w ciągu 30 dni od daty złożenia wniosku.
Panele fotowoltaiczne na obiekcie zabytkowym
Montaż fotowoltaiki na obiektach zabytkowych wymaga zachowania zdecydowanie większej ostrożności i zadbania o wysoką jakość stosowanych komponentów instalacji. Dzięki takim działaniom możliwe będzie zminimalizowanie ciężaru instalacji oraz ryzyka powstania nieprawidłowości, wymagających naprawy i ponownych ingerencji w konstrukcję. W przypadku, gdy istnieje taka możliwość, pomyśleć warto o zastosowania konstrukcji gruntowej, której montaż nie będzie wpływał bezpośrednio na stan obiektu.
Dzięki montażowi fotowoltaiki na obiektach zabytkowych możliwe jest znaczące obniżenie kosztów jej utrzymania. Z uwagi jednak na wartości historycznej, kulturowe czy społeczne – każdorazowo należy rozważyć, czy fotowoltaika nie wpłynie negatywnie na zabytek.