Upadłość konsumencka jest dla wielu dłużników wyjściem z bardzo trudnej sytuacji finansowej. Powody niewypłacalności mogą być bardzo różne. Najczęściej niewypłacalność kojarzona jest z nierozważnym gospodarowaniem pieniędzmi, czy hulaszczym trybem życia, ale powodem jej wystąpienia może być losowy wypadek, czy utrata pracy. W skrajnych przypadkach do braku płynności finansowej może doprowadzić niedopatrzenie ze strony prawnych opiekunów małoletniego dziecka.
Okazuje się, że nawet dzieci mogą posiadać długi, które wynikają z braku złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku. Skutkiem takiego niedopatrzenia może być dziedziczenie wraz z długami. Co mogą zatem zrobić małoletni w przypadku odziedziczonego zadłużenia? Od jakiego wieku można składać wniosek do sądu o ogłoszenie upadłości?
Czym jest upadłość konsumencka?
Upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym mającym na celu częściowe lub całkowite oddłużenie konsumenta, jak również spłatę jego wierzytelności. Proces ten rozpoczyna się na wniosek zadłużonego konsumenta, jego pełnomocnika (np. w przypadku małoletnich) lub niezaspokojonego wierzyciela. Wniosek składa się do sądu upadłościowego właściwego dla miejsca zamieszkania zadłużonego. Po otrzymaniu zgłoszenia sąd rozstrzyga o jego zasadności. Należy podkreślić, że umorzenie długów nie jest jednoznaczne z ogłoszeniem upadłości. Do całkowitego oddłużenia wnioskodawcy dochodzi w skrajnych przypadkach, w których konsument nie jest w stanie zaspokoić wierzytelności. Mowa tutaj o okolicznościach, w których zadłużony nie posiada majątku, lub gdy jego wiek, lub stan zdrowia nie pozwalają na podjęcie pracy zarobkowej.
W innym położeniu sąd przyznaje upadłemu syndyka, który likwiduje niemal cały zgromadzony przez konsumenta majątek i uzyskane pieniądze rozdysponowuje pomiędzy wierzycieli. Jeśli z masy upadłości (majątku) nie można zaspokoić wszystkich wierzytelności, syndyk rozpisuje plan spłaty wierzycieli. Plan spłaty może być rozłożony na okres do 3 lat w przypadku niezamierzonej niewypłacalności, lub do 7 lat w przypadku, gdy konsument ze swojej winy, lekkomyślności lub wskutek rażącego niedbalstwa doprowadził do powstania niewypłacalności bądź w istotnym stopniu zwiększył jej stopień.
Kto może starać się o upadłość konsumencka?
Upadłość konsumencka, jak sama nazwa wskazuje, dotyczy konsumentów. Konsumentem jest zatem każda osoba fizyczna, która posiada zdolność prawną. Aby mieć zdolność prawną, nie potrzebujemy niczego – otrzymujemy ją z chwilą urodzenia i posiadamy ją, aż do śmierci. Nie ma zatem znaczenia wiek osoby fizycznej, która składa wniosek o upadłość konsumencką. Jeśli dojdzie do przyjęcia spadku przez np. rodziców lub prawnych opiekunów dziecka i okaże się, że wraz ze spadkiem dziedziczone są długi, opiekunowie małoletniego mogą starać się o upadłość konsumencką dziecka. W takim przypadku można spodziewać się likwidacji odziedziczonego majątku, zaspokojenia wierzycieli i oddłużenia.
Jak widać, niewypłacalność to nie zawsze wejście konsumenta w spiralę zadłużania spowodowaną nadmierną konsumpcją, czy nieracjonalnym korzystaniem z kredytów gotówkowych, zakupów ratalnych, czy leasingów na samochód. Sąd na ogół w trudnych sytuacjach jest przychylny małoletnim konsumentów, w przeciwieństwie do tych, którzy do swojego bankructwa doprowadzili umyślnie.
